Izložba posvećena životu i stvaralaštvu Danila Kiša, koju je Biblioteka grada Beograda priredila još u februaru 2005, povodom 70-godišnjice rođenja tog velikog pisca, gostovaće od 13. marta u Srpskom kulturnom centru u Parizu, povodom 20 godina od Kišove smrti. Izložba je proširena i dopunjena uz podršku Ministarstva za dijasporu i Ministarstva kulture Srbije, a prati je katalog koji je na francuski jezik prevela Paskal Delpeš. Za izložbenu građu korišćena je, kako beleži seecult.org, bogata dokumentacija fotografija, tekstova i dokumenata koja se čuva u Arhivu Srpske akademije nauka i umetnosti, kao i brojna francuska izdanja Kišovih dela.
Biće predstavljeno i Kišovo pismo bivšem francuskom predsedniku Miteranu, u kojem ga moli da se zauzme za stvaralačke slobode kod tadašnjih vlasti povodom „slučaja Gojka Đoga“. Tu je i Miteranov odgovor, kao i pisma Žaka Langa, te dodela Ordena viteza umetnosti i književnosti, kojim je Kiša odlikovala francuska vlada. Izložbu u Srpskom kulturnom centru u Parizu pratiće i bogat video materijal – Kišov intervju (iz arhiva RTS-a), te dokumentarni film Filipa Davida Danilo Kiš – moj život (Centar film). Izložbu će otvoriti Gaj Skarpeta, pisac, esejista i odličan poznavalac Kišovog dela i, u ime Biblioteke grada Beograda, autorka izložbe Olga Krasić-Marjanović. Izložba će trajati do 2. aprila.
Danilo Kiš rođen je u Subotici 22. februara 1935, od oca Eduarda Kiša, mađarskog Jevrejina, i majke Milice Dragićević, Crnogorke. Do 1942. živi s roditeljima u Novom Sadu, gde pohađa prvi razred osnovne škole, a zatim prelazi u Mađarsku, u očev rodni kraj, gde završava osnovnu školu i dva razreda gimnazije. Nakon što mu je otac odveden u Aušvic, 1944, s ostatkom porodice repatriran je u Cetinje podsredstvom Crvenog krsta. Tamo živi do kraja školovanja. Na Filozofski fakultet u Beogradu Kiš se upisuje 1954, a u septembru 1958. godine, kao prvi student, diplomira na Katedri za opštu književnost. Danilo Kiš bio je oženjen Mirjanom Miočinović od 1962. do 1981. godine. Nakon razvoda je živeo s Paskal Delpeš, sve do smrti. Umro je u Parizu (gde se jedno vreme i lečio) 15. oktobra 1989. Sahranjen je u Beogradu na Novom groblju.
Pariz, kafane, knjižare…
U susret izložbi, donosimo Kišova razmišljanja o Parizu: „Volim, dakle, rekoh li, u Parizu, to što se kafane i knjižare dodiruju ramenom, kao da se podupiru; ne volim strukturalistička književna kvazinaučna mudrovanja, taj plemenit i uzaludan napor da se misao svede na ajnštajnovsku formulu; ne volim sveopštu politizaciju francuske kulture, njenu ‘angažovanost’, njeno sartrovanje, njeno trovanje čistih pesničkih vrela; volim kako Pariz reaguje na aktuelna zbivanja; živo, strasno, pristrasno; ne volim nombrilizam, parisko, francusko manihejstvo, gde se sve svodi na uprošćenu, besmislenu formulu levo i desno, kao na dan poslednjeg suda, gde pariska inteligencija, davši sebi prerogative Boga i sudije, baca grešnike na jednu, a pravednike na drugu stranu (…); volim pokretnu biblioteku metroa, tu sporednu Nacionalnu biblioteku na točkovima; ne volim da slušam parisku inteligenciju koja se do zamora služi jednim te istim referencama: Marks, Mao, Frojd, Sartr, a nikad, ili skoro nikad, Montenj, Bodler, Flober, Kami…; volim toleranciju Pariza, gde ima mesta za svaku tendenciju, ideju, političku i književnu…“
Izvor: Građanski list EGL