Danas se navršava 76 godina otkako je počeo s radom Kolarčev narodni univerzitet, zadužbina velikog srpskog dobrotvora Ilije Milosavljevića Kolarca, koji je testamentom iz 1878. godine sve što je imao ostavio svom narodu za širenje nauke i kulture. Veletrgovac Ilija Milosavljević je od 1854. godine, kada je postao član Matice srpske, počeo da pomaže razvoj srpske književnosti finansiranjem objavljivanja domaćih i prevedenih dela. On je naložio da se kroz njegov književni fond, koji je osnovao još za života 1861. godine, pomaže srpska književnost i nauka i da se deo sredstava upotrebi za izgradnju zgrade univerziteta za narod kako bi tu učeni ljudi prenosili i širili univerzalna znanja, prenosi Tanjug.

U testamentu napisanom 1878, godinu dana pre smrti, Milosavljević je napisao: „Da se od svega imanja obrazuje fond iz koga će se vremenom imati podići srpski univerzitet…“ Otečestvu je zaveštao ogromnu svotu od 50.000 dukata, kojima je, po projektu srpskog arhitekte Petra Bajalovića, podignuto zdanje Kolarčevog narodnog univerziteta, koji je 19. oktobra 1932. godine počeo s radom. Na njemu su održavana popularna predavanja iz svih oblasti nauke i umetnosti, učili su se strani jezici i predstavljana su najbolja književna, naučna, muzička i druga umetnička ostvarenja.

Danas Kolarčeva zadužbina svoju delatnost razvija kroz specijalizovane centre: za predavačku delatnost, za muziku, za nastavu stranih jezika, za izdavačku delatnost, ima knjižaru, likovnu i muzičku galeriju i biblioteku. U okviru tih centara godišnje se održi više od 200 predavanja iz svih naučnih i kulturnih oblasti, 50 književnih večeri, izučava se i usavršava deset stranih jezika i srpski jezik za strance, organizuje se preko 300 koncerata, akademija i drugih muzičkih programa, izdaju se udžbenici stranih jezika i drugi priručnici, priređuje se dvadesetak likovnih izložbi. U koncipiranju i realizaciji svih programa zadužbine godišnje učestvuje više od 600 istaknutih stvaralaca, a prati ih preko 200.000 ljudi. Dvorana Kolarčeve zadužbine poznata je po svojoj dobroj akustici i jedna je od najboljih u Evropi, pa se koristi i kao stalni studio za snimanje umetničke muzike. Zadužbina Ilije Milosavljevića Kolarca član je Evropskog saveta za kulturu. Shodno volji ostavioca, ona svoje raznovrsne i brojne programe kreira i ostvaruje slobodno i nezavisno.

Izvor: Građanski list/Tanjug