Dana, 17. juna 1935. godine, u Svrljigu je osnovana Gradjanska knjižnica i čitaonica, koja je bila ustrojena prema propisima Ministarstva prosvete iz 1924. godine.

O prvoj svrljiškoj biblioteci, naravno ne računajući one pri crkvama na području svrljiškog kraja, u knjizi Uspon Svrljiga iznose se podaci o broju članova, bilo ih je te 1935. godine – 20, i da je u blagajni Gradjanske knjižnice bilo na kraju godine osnivanja 4.438 dinara. Autor ne navodi sa koliko je knjiga raspolagala tadašnja biblioteka, ali se zna da je tadašnji predsednik čitaonice i knjižnice bio Žika Dikić a sekretar i blagajnik Živojin S. Ilić, ćurčija, koji je ovu funkciju vršio i u mnogim drugim tadašnjim gradjanskim udruženjima ove varoši.

U tom periodu je pokrenuta inicijativa da se u Svrljigu podigne „kulturni dom“, koji su podržali trgovci i zanatlije Svrljiga, ali, kao što se to ponovilo i u drugoj polovini prošloga veka sa idejom o izgradnji doma kulture u Svrljigu ili na početku ovog veka sa rekonstrukcijom današnjeg Kulturnog centra iz sredstava Nacionalnog investicionog plana, sve se završilo na inicijativi.

Hotel Palas, kafana, ali i stecište kulturnih dogadjanja, tridesetih…

Rekonstrukcija Kulturnog centra iz sredstava NIP-a bila je, skoro rešena stvar, uredjeni su projekti, ali pred sam početak realizacije došlo je do promena u rukovodećem timu Nacionalnog investicionog plana i sve je palo u vodu, osim što je ostala tabla na kojoj je čak i ispisano da se ovo zdanje renovira sredstvima NIP-a. Srećom, rekonstrukciju kulturnog zdanja, ali u skromnijem obimu, pripomogla je opština Svrljig, zahvaljujući razumevanju aktuelnog opštinskog rukovodstva.

A, što se tiče godišnjice Građanske knjižnice i čitaonice, valja napomenuti da je pre rata bilo biblioteka i u svrljiškim selima, što danas nije slučaj. Današnja biblioteka pri Kulturnom centru Svrljig raspolaže sa blizu 18.000 knjiga, a najveći broj čitalaca, odnosno članova biblioteke su učenici – osnovci i srednjoškolci i studenti. Pri današnjoj biblioteci postoji i čitaonica, koja raspolaže sa jednim brojem jedne dnevne novine i jednim nedeljnikom, a na raspolaganju gradjanstvu je i veći broj književnih časopisa, kao i književni časopis Bdenja u suizdanju Kulturnog centra i Književnog kluba „Branko Miljković“ iz Knjaževca.

Izvor: kcsvrljig.info Dragi Petković