Deo tvrđave

Dragoceno otkriće kod Knjaževca

Arheološka istraživanja na kasnoantičkom lokalitetu Timacijum minus (Timacium) kod Ravne, u opštini Knjaževac, počeće u julu ove godine, najavio je Zavičajni muzej Knjaževca. Kustoskinja muzeja Bojana Ilijić izjavila je agenciji Beta da se istraživanja nastavljaju posle deceniju i po pauze, a da je novac obezbedilo Ministarstvo kulture Srbije. Arheološku ekipu predvodiće Sofija Petković iz beogradskog Arheološkog instituta.

Prema podacima iz marta prošle godine, Arheološki institut iz Frankfurta obavio je geofizičku prospekciju lokaliteta Timacijum minus, i tada se došlo do dragocenih podataka o ovom rimskom utvrđenju.

„Rezultati se odnose na unutrašnjost utvrđenja koje se nalazi pod zemljom. Jasno se ocrtava plan građevine koja predstavlja pravo arhitektonsko bogatstvo“, istakla je Bojana Ilijić.

Nadgrobni spomenici u lapidarijumu

Timacijum minus se nalazi pored naselja Ravna, osam kilometara severno od Knjaževca u Zaječarskom okrugu, na obali Belog Timoka. Ravna je najstarije vojno utvrđenje u timočkoj oblasti, koje se datira u period između I i VI veka. Bio je administrativno središte rudarskog regiona, čija je osnovna delatnost bila prerada bakarne rude. Utvrđenje je četvorougaono i obuhvata površinu od dva hektara. Najstarije, okruženo rovom, činili su zemljani bedemi i drvene kule na uglovima i palisadama. Na obali Timoka otkrivene su terme, na bregu Slog nekropola sa 30 grobova, u njima nakit, keramičke i staklene posude, novac…

Arheološki materijal sa ovog lokaliteta većim delom se nalazi u Zavičajnom muzeju Knjaževac, kao i u arheo-etno parku. O konzervaciji i restauraciji brine Zavod za zaštitu spomenika kulture iz Niša.

Prva istraživanja datiraju iz 1899. godine (Antun fon Premerštajn i Nikola Vulić), dok u novije vreme ona počinju 1975. godine pod pokroviteljstvom Arheološkog instituta iz Beograda i Zavičajnog muzeja iz Knjaževca.

Arheološki park

* Tvrđava (I-VI vek nove ere) bila je logor rimske pomoćne jedinice – kohorte i primala je od 500 do 1.000 vojnika, pešaka i konjanika. Ima kapije i unutra kružnu građevinu koja je verovatno služila za obezbeđenje pijaće vode.
* Terme potiču iz II veka n.e., a prepravljane su u IV veku. Počivaju na sistemu stubića koji su držali pod, a između njih je strujao topao vazduh iz ložišta i ravnomerno grejao prostorije.
* Lapidarijum se nalazi u školskom dvorištu u Ravni i obuhvata zbirku kamenih spomenika pronađenih tokom iskopavanja 1975-1990. godine. Oni su mahom izvađeni iz bedema utvrđenja ili su dobijeni na poklon od meštana i kolekcionara Ljubiše Rajkovića Kozeljca.

Izvor: Blic Online M. Marjanović