Knjiga „Odbrana kraljevstva“ Kristofera Endrjua, izdata povodom 100. godišnjice „MI5“ je prva zvanična istorija britanske tajne službe, koja otkriva mnogobrojne, do sada nepoznate podatke o aktivnostima njenih obaveštajaca.
Kristofer Endrju, profesor istorije i autor knjige
Prva zvanična istorija britanske tajne službe (MI5), koja otkriva mnogobrojne podatke o aktivnostima njenih obaveštajaca u proteklih 100 godina – od dva svetska rata do borbe protiv islamskog ekstremizma, objavljena je u Velikoj Britaniji.
„Odbrana kraljevstva“ Kristofera Endrjua, profesora istorije na univerzitetu u Kembridžu, izdata je povodom 100. godišnjice „MI5“.
Autor je tokom sedam godina, koliko je trajalo istraživanje, prelistao blizu 400.000 dosijea koje je „MI5“ vodio od svog osnivanja 1909. godine
Knjiga pruža pregršt informacija. Otkriva, na primer, da su agenti službe 1938. godine obavestili tadašnjeg britanskog premijera Nevila Čemberlena da se Adolf Hitler privatno sa njim sprda, uprkos britanskoj politici smirivanja tenzije sa nacističkom Nemačkom.
Saznajemo i da je tokom hladnog rata vođen tajni dosije o Haroldu Vilsonu, bivšem britanskom premijeru, zbog kontakata koje je imao sa zvaničnicima i biznismenima istočnoevropskih zemalja, za koje je služba smatrala da su sumnjivi.
Služba je u istom tom periodu pratila i trojicu poslanika pod sumnjom da špijuniraju u korist Sovjetskog Saveza. Ispostavilo se, međutim, da ne postoje nikakvi dokazi da su oni bili sovjetski agenti.
Autor otkriva i muke obaveštajne službe s mnogobrojnim sovjetskim špijunima u Britaniji u vreme hladnog rata.
Knjiga sadrži i dosad neobjavljene fotografije pojedinih sovjetskih agenata, pripadnika Irske republikanske armije i islamskih ekstremista.
Govoreći na konferenciji za štampu, Endrju je istakao da je bio „veoma uzbuđen i pomalo nervozan“ kada su ga pitali da napiše knjigu koja ima oko 1.000 stranica.
Stiven Lender, bivši šef „MI5“, koji je naručio knjigu 2002. godine, izjavio je da je to, koliko je njemu poznato, prva obaveštajna služba u svetu koja je preduzela jednu ovakvu inicijativu.
„To je bilo odmah nakon 11. septembra, pojedini naši ljudi nalazili su se u Avganistanu. Bilo je jasno unutar službe da se naš svet iz korena promenio“, rekao je Lender, objašnjavajući razloge zašto je dao „zeleno svetlo“ tom projektu.
Izvor: RTS